Naar inhoud

Een gedurfd onderzoek met 'typische' en 'exceptionele' kinderen

Een overheid die de diversiteit in gender, huidskleur of seksuele oriëntatie beschermt door ze uit de samenleving te verbannen, zou op verzet stuiten. Toch blijven we kinderen met beperkingen in grote getalen naar aparte scholen sturen.

Tot voor kort hadden de Leuvense stadsscholen bij de Philipssite drie ingangen. Eén voor de 'gewone' kinderen (in de 'reguliere' school), één voor kinderen met een beperking (voor de 'buitengewone' school) en een aparte ingang voor kinderen met een beperking die met de bus kwamen. Deze segregatie werd als normaal beschouwd, zelfs als een ideaal in Vlaanderen. Het buitengewoon onderwijs bleef groeien, vooral voor kleuters. Zodra kinderen in dit aparte systeem terechtkwamen, leek ontsnappen aan die gescheiden wereld haast onmogelijk gedurende hun hele leven.

Maar dit jaar hebben alle kinderen in Leuven dezelfde ingang en dezelfde speelplaats. De twee basisscholen zijn samengevoegd tot één school, genaamd Matadi. Hier komen buitengewoon en gewoon onderwijs samen, iets wat elders in Europa als normaal wordt beschouwd maar voor Vlaanderen, waar segregatie tussen kinderen met en zonder beperking hoogtij viert, een gedurfd experiment is.

Matadi neemt alle beschikbare middelen voor ondersteuning in gebruik, inclusief zorgleerkrachten, coördinatoren, logopedisten, ergotherapeuten, orthopedagogen en opvoeders uit het buitengewoon onderwijs. Niet alleen kinderen met een beperking worden ondersteund; alle leerlingen worden ondergedompeld in een inclusieve 'leertuin' met meer op maat gemaakt onderwijs, zelfs voor diegenen die op bepaalde vlakken uitblinken, zoals hoogbegaafde kinderen. Deze vorm van inclusief onderwijs blijkt niet alleen nobel, maar ook voordelig voor iedereen.

Toch staat de politiek niet helemaal achter inclusie. Ondanks dure beloften aan de Verenigde Naties lijken koepels en de minister van Onderwijs meer de nadruk te leggen op het versterken van het buitengewoon onderwijs. Veel ouders zijn daardoor niet overtuigd. Het beleid richt zich vooral op 'ondersteuning' en 'redelijke aanpassingen' binnen het gewone onderwijs, wat in het gestreste en overbelaste Vlaamse onderwijssysteem meestal neerkomt op het minimale. Een verandering in het systeem zal dus vanuit de basis moeten komen, vergelijkbaar met de aanpak van de Matadi-school.

De opmerkelijkste strijd in deze emancipatiebeweging is de vraag naar de legitimiteit en noodzaak ervan. Een overheid die variaties in gender, kleur of seksuele oriëntatie beschermt door ze uit de maatschappij te weren, zou op verzet stuiten. Om die reden roept de redactie van De Standaard op tot aandacht en steun voor de campagne van Hart voor Handicap/De Genereuzen, een organisatie die al decennia lang inclusie hoog op de agenda plaatst.

Voor meer informatie klik hier